Η δίδυμη φορητή εικόνα της Παναγίας Αγαπητικής και Μισητικής στην εκκλησία της Χρυσαλινιώτισσας στη Λευκωσία

Τι άλλο ακόμα θα δούμε και θα ακούσουμε....

Πρόκειται για μια μοναδική δίδυμη φορητή εικόνα της Παναγίας, που βρίσκεται στην εκκλησία της Παναγίας της Χρυσαλινιώτισσας στη Λευκωσία, στην οποία η Παρθένος εικονίζεται να κοιτάζει προς δυο κατευθύνσεις.



Παναγία Αγαπητική ή Ενωτική

 Η μία απ' αυτές είναι η Παναγία η Αγαπητιτζή ή Ενωτιτζή, και η άλλη η Παναγία η Μισητιτζή ή Χωριστιτζή. Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, ζητούν τη βοήθεια της Αγαπητιτζής, η γυναίκα για να κερδίσει ξανά την αγάπη του συζύγου ή του εραστή που την εγκατέλειψε και ο νέος που αγαπά χωρίς ανταπόκριση. Τούτο πετυχαίνεται με την πόση σκόνης από το ξύλο της εικόνας. Όσο για την άλλη Παναγία, τη Μισητιτζή, που είναι στραμμένη στην αντίθετη, δεξιά κατεύθυνση, έχει τις αντίθετες ιδιότητες.

Παναγία Μισητική ή Χωριστική

 Για την εικόνα αυτή υπάρχει η αντίληψη από τις μανάδες, ότι απομακρύνει το κακό και τη διαφθορά από τις έφηβες κόρες τους. Παρακαλούν την Παναγία την Μισητική να δημιουργηθεί κάποια παρεξήγηση ανάμεσα στους δύο νέους, ώστε να "μισήσουν" αυτή την κατάσταση και να απομακρυνθούν ο ένας από τον άλλο.Γι' αυτή την ιδιότητα ειδικά η Μισητιτζή λέγεται και Ποϋριστιτζή (Πογυριστική). Για να δράσει ως Ποϋριστιτζή η Παναγία, πρέπει να της ανάψουν κερί οι μανάδες και να την ικετεύσουν να επηρεάσει τις έφηβες θυγατέρες τους.
Η λατρεία της εικόνας αυτής θυμίζει τη λατρεία της Επιστροφίας Αφροδίτης (Μέγαρα, Ελλάδα) και της Αποστροφίας Αφροδίτης (Θήβα) και ίσως υπάρχει και εδώ κάποια λανθάνουσα επιβίωση του πανάρχαιου τύπου του θεού του καλού και του θεού του κακού, χαρακτηριστικό των αντιλήψεων της Αρείας φυλής. Υπενθυμίζεται εδώ και η ανάλογη προς τη δίδυμη εικόνα της Χρυσαλινιώτισσας δοξασία για τους αγίους Αγαπητικόν και Μισητικόν στο χωριό Πάνω Αρόδες της επαρχίας Πάφου.
Πηγή: Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια